Ár nÓige.

Tá mé i mbun ullmhúcháin do scrúdaithe fé láthair, ualach nár iompraíos le seacht mbliana déag nó mar sin anuas agus caithfidh mé a admháil nach éasca an rud a leithéid a dhéanamh nuair atá taithí chuige caillte.  Cabhraíonn sé áfach, go bhfuil suim éigin in ábhair na scrúdaithe agam, rud nach raibh i gcónaí fíor agus mé ar scoil agus nach mbíonn fíor fós do dhaltaí an lae inniu, is dócha.

Áis iontach an idirlíon dár ndóigh chun taighde a dhéanamh agus tuairimíocht a léamh agus a phlé ach tá cathú ann freisin na uaireanta a mheilt ag scimeáil ó shuíomh go suíomh díreach mar atá déanta inniu agam.  Aoibhinn beatha an scoláire ach ní nuair atá scrúdaithe ag bagairt.

Filíocht an Díreánaigh atá faoi chaibidil inniu agam agus seo an dán is fearr liom uaidh.  Tá sé fós de ghlan mheabhair agam ó léas i dtús é, don Ardteist is dócha, cé nach cuimhin liom cathain ar fhoghlaim mé é.

Má deirid leat do chairde gur siolla den ghaoth trí fhál,

An siolla a chloisir de ghnáth ar bhóthair Bhaile an Cláir,

Nó lámh le Rathún na gCnámh, 

Ná géill feasta dá ráite, 'sí ár nÓige í go dearfa,

Ag éamh ar fud na háite.

Cad a cheapann sibh?  Cad iad téamaí, siombail, íomhánna agus meafair an rainn seo?  An é go bhfuil mé ag crowdsourceáil freagraí samplacha de cheisteanna scrúdaithe? Cinnte dearfa sin atá ar siúl agam!

Lá saoire?

Tá mé sa bhaile le m'iníon is óige inniu.  Tá na stumpaí leanaí eile ar scoil cé go raibh lá saoire le bheith acu ach tá a scoileanna ag iarraidh laethanta a cailleadh de bharr an sneachta a fháilt ar ais.  Ar aon nós, tá mé in ainm is a bheith ag staidéar ach níl faic ar siúl agam seachas túíteáil, blogáil agus surfáil.

Dár ndóigh caithfidh mé gach mian an pháiste a fhreastal chomh maith.

Is ait iad mianta mo pháiste.

An Pharáid. Náire nó Gáire?

Seo roinnt pictiúir a thógas inné ag an bParáid sa bhaile s'againnse.

Sean charr.

 

 Carr níos sine arís.

 

 

Cad é sin go díreach?  Seo íomhá eile de.

 Níl sé soiléir cén baint atá aige le Lá 'le Pádraig áfach.

 Cumann drámaíochta ag fógraíocht seó nua atá acu.

 Sean lorraí.

 Sean lorraí eile.

 Sean tarracóir.

 

Nua-tarracóir.

 

Lucht na dTarracóiri.

 

An léiriú is mí-oiriúnaí dá bhfaca mé riamh.

 

Beagáinín aisteach mar sin féin.  N'fheadar cad a cheap lucht leanta FF faoin gceann seo?  Tá a leithéidí fós san bhaile seo.

 

Ineall tochailt? Cad sa tSioc?

 

 Fearr gléasta mar phionta mór Guinness, nó Beamish b'fhéidir.

 

Ceann eile mí-oiriúnach.  Limo ollmhór bán dearg le chomhatha an stríopachais air. Agus cailín óg ann. Tá an cuma air go bhfuil mé i mo chónaí ar Craggy Island.

Fukushima

Tá sé deacair a chuimhniú anois ar conas a d'fhoghlaim muid faoi thubhaist Chernobyl tráth dá raibh, ach dár ndóigh ní raibh na áiseanna chéanna againn i dtaobh na meáin agus cinnte ní raibh an réimse céanna d'fhoinsí againn chun cabhrú linn dul i ngleic leis an ngéarchéim.

Tá an íomhá thíos scanrúil amach is amach.  Ar dheis tá imoibreoir #1, an chéad ceann a phléasc agus a chur an focal ait 'fukushima' i mbéal an domhain cúpla lá ó shin.  Tá imoibreoir #3 scriosta go talún ach ní nach ionadh i ndiaidh an fhíseán a chraoladh ar fud na cruinne ag léiriú and dara pléascadh. Féach ar imoibreoir #4 in aice leis!

Fukushima Dai-chi.  Íomhá ó Digital Globe www.digitalglobe.com

Dár le tuairiscí, ní raibh an t-imoibreoir seo in  úsáid fiú nuair a tháinig an tonn agus de réir dealramh is é an easpa cumhacht chun an breosla 'caite' a fhuarú is cúis leis an scrios a rinneadh air.  Tarlaíonn sé go gcoimeádtar breosla caite sna bhfoirgnimh chéanna leis na mblianta agus cé nach bhfuil maitheas iontu a thuilleadh mar bhreosla don imoibreoir féin, caitheann siad amach fuinneamh gan stad ar feadh na mblianta agus muna ndéantar rud éigin chun an farrasbar teasa seo a fhuarú ...

Tá sé ró-luath fós a rá cé chomh dona is atá an tubaist seo.  Tá na hudaráis sa tSeapáin ag rá nach gá a bheith buartha ach tá rialtais na Fraince i ndiaidh comhairle a eisiúnt dá saoránaigh an tír a fhágáil.  Tá rialtas Mheiriceá ag rá nár chóir fanacht i gcongaireacht 80km don áit agus dár le rialtas Shasana ní chóir fanacht ó thuaidh de Tokyo ar chor ar bith.  Cad faoi muintir na Seapáine bochta atá arís thíos le mhíúsáid eolaíochta núicléiche? Cá dteithfidh siad?

Is dócha gurb é seo buile marfach na muice ar fheachtas Ed Walsh agus a chomhghleacaithe chun go mbainfimid triail as an gcóras amaideach seo uisce a fhiuchadh.  Más fíor nach féidir forbairt a dhéanamh ar shochaí chaipitileach gan ghinniúint núicléach, caithfimid ceistiú a dhéanamh ansin ar fhiúntas na 'forbartha' seo.  An fiú an baol? 

Ní bréag go bolscaireacht.

Caithfidh mé a admháil nach gcorraíonn ceol Bruce Springsteen me in aon chor - n'fheadar an bhfuil mé ró-óg a bheith tógtha leis?  Fós féin ní fhéadfainn a shéanadh go bhfuil tionchar mhór aige ar chultúr ár linne agus aithnítear a cheol ar fud na háite.  Anocht agus mé ag leanúint an t-uafás sa tSeapáin, bhíos ag breathnú ar na cainéil 'nuachta' atá á seoladh ag Sky chugainn ar €30 in aghaidh na míosa, chuimhnigh mé ar an t-amhrán seo.

Ní minic a bhreathnaím ar na cainéil sin ach nuair a bhíonn tarlúint mór mar a bhí againn inniu bíonn sé suimiúil súil a chaitheamh mór thimpeall na cruinne chun an scéal a fheiceáil mar a thuigtear do rialtais an domhain é.  Inniu dár ndóigh bhíodar don mórchuid ar aon ghuth.  Tubaist uafásach ar mhuintir bochta na Seapáine agus gan milleán ar bith le dáileadh ar éinne seachas b'fhéidir Allah nó Dia nó ...

Má bhreathnaíonn tú ar na cainéil seo de ghnáth ní fheicfear ach bolscaireacht bacach ó leithéidí Press TV ón Iaráin, CCTV ón tSín, FOX ó SAM, Sky ó Shasana, France 24 ón Fhrainc, NDTV ón Ind agus an ceann is fearr liom féin, RT ón Rúis.  Bíonn an 'nuacht' seo chomh trédhearcach aon-taobhach go gcuireadh sé ag gáire thú.  De ghnáth bhíonn an 'claonadh' atá acu ar an scéal chomh soiléir sin is go gcaithfear a ceistiú cé go díreach a cheapann siad atá an dalla mullóg á chur acu orthu?

Ag smaoineamh ar cainéil eile ar nós Bloomberg nó MSNBC nach bhfuil rialtais ina mbun, tá claonadh chomh maith le sonrú iontu - táid i bhfábhar an chaipitileachais agus nua-liobrálachas agus níl tú chun éinne a shéanann an mím sin a fheiceáil orthu riamh.  Cad faoi Al jazeera mar sin?  Cad é an scéal leo?  Dár leis na Meiriceánaigh is ionann Al Jazeera agus Al Qaeda ach ní dóigh liom go bhfuil sé sin fíor.  Cé nach bhfuil sé soiléir domsa cé ar leo an scéal atá á insint acu - ní mór a bheith fiosrach faireach ar eagla go slogfaí siar scéal nó leath-scéal nó leithscéal lag éigin i ngan fhios.

Amantaí is féidir fírinne scéil a thuar trí dhá taobh a chlosint.  Má cheapann FOX go bhfuil an dubh ina bhán, gach seans go gceapann Press TV go bhfuil an bán ina dhubh agus is féidir a bheith cinnte ansin de go bhfuil an fhírinne liath tríd is tríd. 

Ach ag magadh faoi iarrachtaí aisteach na n-eachtrannach an dalla mullóg a chur orainn smaoinimis ar ár gcláir 'nuachta' féin.  Nach bhfuil RTÉ gach pioc chomh claonta le BBC agus FOX agus Press TV agus an t-aon fáth go ndeántar dearmad ar sin ná go bhfuil sé imithe i bhfeidhm orainn ionas nach ndéantar é a cheistiú leath chomh minic agus ba chóir?

Ach inniu is dócha go bhfuil an fhírinne chomh soiléir sin do chách agus nach bhfuil (fós) buntaiste le baint ag éinne ón dtragóid gur féidir a bhraith orthu uile a chlaí leis an nuacht lom.  An rud is annamh is iontach.

Púca Tí?

Cad sa tSioc?  Sin a cheapas an chéad uair a chonaic mé atá sa phictiúr thíos.

Deacair a thuiscint cad a bhí ar siúl ach ní raibh éinne eile ann ag an t-am seachas an madra agus ní raibh sí chun scéal a insint dom, maith nó olc.  Chuireas an seastán ar ais ina áit ar an gcúntar agus chuireas páipéar nua ann.  Níor smaoinigh mé arís air go dtí gur tharla sé arís cúpla lá ina dhiaidh sin.  An uair seo, ní raibh an seastán follamh ach bhí páipéar fós ann.  D'iarr mé 'uirthi féin' an ndearna sí é, ach ní dhearna, nó má rinne, níl sí á admháil. Mistéir cheart.

Tá sé i ndiaidh a tharlú arís díreach anois agus arís níl aon páipéar chistin ann.  Cad a cheapann sibh?  An bhfuil púca sa teach againn?

Tá an phobail i ndiaidh labhairt ... na bastaird!

Sin deireadh na toghchanaíochta ar feadh cúpla mí ar a laghad. Beidh an rialtas nua slán go dtí go dtagann an teipeadh tubaisteacht atá i ndán dúinn amach anseo agus ansin scriosfar na sean-pháirtithe uile, nó iadsan a ghlacann ról san fheall atá á déanamh ar mhuintir na hÉireann faoi láthair.

Ach sula bhogaimid ar aghaidh, caithimis súil siar ar a tharla an tseachtain seo caite.  An rud is aistigh a tharla anseo i gCill Mhantáin i rith agus i ndiaidh an comhaireamh fadálach sna Clocha Liath ná nuair a d'íbríodh an Rósiteach ón iomaíocht - bhí gáir áthais agus bualadh bos le chloisint sa halla.  Do sheinn an stáisiúin áitiúil an giota sin arís agus arís eile agus murach an fuath dearg atá agam do bhodach úd, bheadh trua agam dó agus an masla a léiríodh dó.  Dár ndóigh i ndiadh a dhíbirt d'iarr sé ar athchomhaireamh, rud nár shuí ró-mhaith le héinne sa halla.  Seo a dúradh faoi:

If Dick didn't like the cheers that greeted his elimination, wait till he hears what happens the second time he's eliminated.

Agus sin go díreach mar a thit cúrsaí amach.  Seo físeán* den olagán nuair a d'íbríodh don dara uair é.

ASG.

Is trua nach raibh an Róisteach ann áfach chun go bhfeiceadh sé an meas atá ag muintir Chill Mhantáin air, ach níorbh é an Róisteach amháin a raibh díomá air áfach - cháin dhá iarrathóir eile an phobail go géar.

Dár le Tom Fortune ón LO, bhí an milleán go hiomlán ar mhuintir a cheantair dhúchais féin nár thug an tacaíocht a bhí ag dul dó, in ainneoin gach rud a bhí déanta aige dóibh. Cé mhéad adhlacthaí atá an creatúr bocht seo i ndiaidh a bheith i láthair acu, cuid acu do dhaoine nach raibh fiú aithne aige orthu? Na meirligh míbhuíoch marbha!

Bhí gearán eile ag Gerry Kinsella ó Fís Nua.  Dár leis níl macántacht ag muintir Chill Mhantáin, go háirithe in iarthar an chontae, mar gur dúradh leis arís 's arís eile go raibh siad chun vótaí a thabhairt dó, ach sa deireadh ní bhfuair sé ach 20 uathu. Ní bheidh sé sásta iarracht a dhéanamh arís de bharr na bodaigh na mbréag a chur i gcéill go raibh siad chun vóta a thabhairt dó ach nach ndearna.

 Tá dearca an bheirt seo aisteach, ach go háirithe Tomás an Áidh, mar tá gach cosúlacht air go bhfuil sé ar intinn aige leanúint leis ag tiomáint bóithre uaigneacha an chontae ina Mherc ollmhór i mbun oibre Sheamais Uí Chongaile a shíl gurb é cúis na hÉireann cúis an lucht oibre agus cúis an lucht oibre cúis na hÉireann.   Cad is cúis le Tomás an mhí-áidh agus a locht oibre mar sin?

Toghchán díomach mar sin i gCill Mhantáin agus is léir go mbeidh ar an phobail iarracht níos fearr a dhéanamh amach anseo má táimid ag iarraidh go mbeadh leithéidí Tom, Dick & Gerry sásta a n-ainmneacha a chur ós ár gcomhair.

Chuir Aonghus Brecht i gcuimhne dúinn le déanaí. 

*Físeán tógtha ag Eamon Harbison: https://www.facebook.com/video/video.php?v=10150113856233205